معرفی انواع تجزیه و تحلیل افقی صورت های مالی

در اﯾﻦ ﻧﻮع ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ، اﻃﻼﻋﺎت صورت های ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮای ﭼﻨﺪ دوره ﻣﺎﻟﯽ بر ﻣﺒﻨﺎی اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎل ﭘﺎﯾﻪ ﺑﯿﺎن می‌شود و ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻃﻼﻋﺎت با دوره های قبل، میزان ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﻫﺮ دوره ﻣﺎﻟﯽ سنجیده می‌شود. تجزیه و تحلیل افقی صورت های مالی ﺧﻮد ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ صورت های ﻣﺎﻟﯽ مقایسه‌ای و ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽشود.

• صورت های مالی مقایسه‌ای

در این روش، صورت های ﻣﺎﻟﯽ در دو دوره ﻣﺘﻮاﻟﯽ مقایسه و بررسی می‌شوند. تحلیل‌کنندگان بنیادی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻄﻠﻖ ارﻗﺎم صورت های ﻣﺎﻟﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ درﺻﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ از ﯾﮏ دوره ﺑﻪ دوره دﯾﮕﺮ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ می‌کنند و ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻃﻼﻋﺎت جامع‌تری از صورت های ﻣﺎﻟﯽ اﺳﺘﺨﺮاج می‌شود.

• بررسی روند تغییرات

در ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ، با مبنا قرار گرفتن یک سال به عنوان سال پایه، اﻗﻼم ﻣﻬﻢ صورت های ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮرﺳﯽ می‌شود. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ، واﺣﺪﻫﺎی ﺗﺠﺎری در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ارﻗﺎم مقایسه‌ای ﺑﺮای دوره های ﻣﺘﻮاﻟﯽ پنج تا ۱۰ ﺳﺎﻟﻪ را ارائه می‌کنند تا مقایسه های ﺑﯿﺸﺘﺮی اﻧﺠﺎم‌ﭘﺬﯾﺮ باشد.

بررسی روند تغییرات در طول زمان نسبت به مقایسه تنها دو دوره متوالی، دید بهتری نسبت به عملکرد و وضعیت کلی شرکت به تحلیلگر می‌دهد. به عنوان مثال، ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ افزایش قابل‌ملاحظه در ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ شرکت در سال ﺟﺎری، غیرعملیاتی و ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺮوش اوراق ﺑﻬﺎداریا املاک مازادی ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ شرکت ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺧﺮﯾﺪاری کرده است. بنابراین ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ایجاد شده در چند دوره مالی می‌تواند کیفیت سود و استمرار سودآوری واحد تجاری را بهتر نشان دهد.

هدف این تکنیک، تعیین افزایش یا کاهش رخ داده در این قلم اطلاعات است. این تغییر ممکن است در قالب مبلغ یا درصد بیان شود. اگر فرض شود سال 1387، سال مبنا است، میتوان درصد افزایش یا کاهش فروش خالص در دیگر سالها را نسبت به سال مبنا بیان کرد. برای مثال، میتوان بیان کرد که فروش خالص شرکت ایران خودرو در سال 1388 نسبت به سال 1387، تقریبا 6 درصد [(187,810 / 187,810 – 199,030)] افزایش داشته است. به صورت مشابه میتوان بیان کرد که فروش خالص از سال 1387 تا سال 1389 تقریبا 5.7 درصد [(187,810/ 187,810- 198,600)] افزایش داشته است. روش دیگر آن است که فروش به شکل درصدی از فروش سال مبنا بیان میشوند. این کار را میتوان با تقسیم مبلغ فروش سال جاری بر مبلغ فروش سال پایه انجام داد.