در نظام مالیاتی ایران، تعیین دقیق و عادلانه مالیات برای هر مودی، پایهای اساسی در تحقق عدالت مالیاتی و افزایش اعتماد عمومی به حساب میآید. اما در برخی مواقع، مودیان به دلایل مختلف با مبلغ مالیات تعیینشده از سوی سازمان امور مالیاتی موافق نیستند و خواستار بررسی مجدد آن میشوند. اینجاست که «دادرسی مالیاتی» و طی کردن مراحل آن، اهمیت پیدا میکند.
در این مقاله، بهطور کامل با مراحل دادرسی مالیاتی، قانون حاکم، مراکز رسیدگی و نحوه ثبت شکایت در سامانههای مربوطه آشنا میشویم. اگر به دنبال دفاع از حقوق مالیاتی خود هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطالب خواندنی
- بررسی مراجع اختلافات مالیاتی و مراحل رسیدگی به آنها
- دفاع در هیات حل اختلاف مالیاتی
- ارائه نمونه رای هیات حل اختلاف مالیاتی
- هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی و قانون جدید آن
- مراحل رسیدگی به اختلافات مالیاتی
- انواع هیاتهای مالیاتی و شرح وظایف آنها
- دعوی مالیاتی و روند آن
- هیات حل اختلاف بدوی
- هیات حل اختلاف تجدیدنظر
- وکیل مالیاتی
- چطور بهترین وکیل مالیاتی اصفهان رو انتخاب کنیم؟
- مالیات بر ارزش افزوده چیست – نحوه محاسبه
دادرسی مالیاتی چیست؟
دادرسی مالیاتی به فرآیند رسمی اعتراض مودی به میزان مالیات تعیینشده از سوی سازمان امور مالیاتی گفته میشود. اگر مودی به دلایل قانونی و منطقی با مبلغ درجشده در برگ تشخیص مالیاتی مخالف باشد، میتواند طبق مقررات و در مهلت قانونی، اعتراض خود را ثبت کرده و خواستار رسیدگی مجدد شود.
این حق قانونی مودی در ماده ۲۳۸ قانون مالیاتهای مستقیم به رسمیت شناخته شده و فرصت ۳۰ روزهای برای ثبت اعتراض از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص تعیین شده است.
بیشتر بدانید:دادرسی مالیاتی 0 تا 100: مراحل ثبت، اعتراض و دستورالعمل کامل
قانون حاکم بر دادرسی مالیاتی
با وجود اینکه عنوان مشخصی تحت عنوان «قانون جدید دادرسی مالیاتی» وجود ندارد، اما قانون مالیاتهای مستقیم با آخرین اصلاحات، مرجع اصلی رسیدگی به تمامی امور مالیاتی از جمله اعتراض و دادرسی است.
تمامی مراحل، الزامات قانونی، مهلتها، مرجع رسیدگی و نحوه اعتراض در این قانون پیشبینی شدهاند. همچنین دستورالعملهای سازمان امور مالیاتی نیز به عنوان راهنمای اجرای این قانون مورد استفاده قرار میگیرند.
بیشتر بخوانید:دادرسی مالیاتی
مراحل دادرسی مالیاتی
فرآیند دادرسی مالیاتی از لحظه دریافت برگ تشخیص تا رسیدگی نهایی در مراجع قانونی، بهصورت مرحلهای انجام میشود. در ادامه، این مراحل را بهطور دقیق شرح میدهیم:
1. ورود به درگاه ملی خدمات مالیات (my.tax.gov.ir)
مودی باید وارد پنل کاربری خود در درگاه ملی خدمات مالیات شود. این پنل امکان ثبت درخواستها، مشاهده ابلاغیهها و اعتراضات را فراهم میکند.
2. ثبت اعتراض اولیه به برگ تشخیص مالیاتی
در بخش «درخواستها»، مودی گزینه «ثبت شکایت و اعتراض» را انتخاب کرده و پس از تعیین پرونده مورد نظر، اعتراض خود را نسبت به برگ تشخیص ثبت میکند. در این مرحله، اعتراض به ممیز کل مالیاتی ارسال میشود.
3. بررسی در اداره مالیات
در صورت پذیرش اعتراض، برگ تشخیص اصلاح میشود. اما اگر اعتراض رد شود یا مودی همچنان مخالف باشد، امکان ارجاع پرونده به مراجع بالاتر وجود دارد.
4. ارجاع به هیئت بدوی حل اختلاف مالیاتی
اگر اختلاف حل نشود، پرونده به هیئتی سهنفره شامل نماینده سازمان مالیاتی، قاضی، و نماینده صنفی (مثل اتاق بازرگانی یا جامعه حسابداران رسمی) ارجاع میشود.
5. تجدیدنظر در هیئت تجدیدنظر حل اختلاف مالیاتی
در صورت اعتراض به رأی هیئت بدوی، مودی میتواند تقاضای بررسی مجدد در هیئت تجدیدنظر را داشته باشد. رأی این هیئت معمولاً نهایی است مگر در موارد خاص.
6. شکایت به شورای عالی مالیاتی یا هیئت ماده ۲۵۱ مکرر
در صورت وجود اشکالات شکلی یا مواردی که در سایر هیئتها قابل طرح نیست، شکایت به شورای عالی مالیاتی یا هیئت موضوع ماده ۲۵۱ مکرر امکانپذیر است.
7. شکایت به دیوان عدالت اداری
در نهایت، اگر مودی از روند رسیدگی ناراضی باشد، میتواند موضوع را از طریق دیوان عدالت اداری پیگیری نماید.
بیشتر بخوانید:استرداد مالیاتی چیست؟ | انواع استرداد مالیاتی را بشناسید
مراکز صالح برای رسیدگی به دادرسی مالیاتی
در طول مسیر دادرسی مالیاتی، بسته به مرحله رسیدگی، مراجع مختلفی صلاحیت رسیدگی به اعتراض را دارند:
-
اداره مالیات: بررسی اولیه اعتراض
-
هیئت بدوی و تجدیدنظر حل اختلاف مالیاتی
-
شورای عالی مالیاتی
-
هیئت سهنفره ماده ۲۵۱ مکرر
-
دیوان عدالت اداری
هر کدام از این مراجع در مرحلهای خاص وارد فرآیند میشوند و نقش ویژهای در رسیدگی به اعتراضات مالیاتی دارند.
ثبت اعتراض در سامانههای مالیاتی
مودی برای ثبت اعتراض خود به صورت آنلاین، باید از دو سامانه استفاده کند:
1. سامانه مالیاتی my.tax.gov.ir
برای ثبت شکایت اولیه، مشاهده برگ تشخیص، ابلاغیهها و پیگیری پرونده.
2. سامانه دادما (dad.mefa.ir)
برای طرح شکایت در هیئت ماده ۲۵۱ مکرر، استفاده از سامانه دادما الزامی است. پس از ورود، با انتخاب گزینه «شکوائیه جدید» و وارد کردن اطلاعات پرونده، میتوان فرآیند رسیدگی را آغاز کرد.
نکات مهم در موفقیت دادرسی مالیاتی
برای افزایش احتمال موفقیت در اعتراض مالیاتی، رعایت نکات زیر ضروری است:
-
ثبت اعتراض در مهلت قانونی (حداکثر ۳۰ روز پس از ابلاغ)
-
ارائه مستندات دقیق و قابل اتکا
-
استفاده از مشاوران حقوقی یا کارشناسان مالیاتی مجرب
-
پیگیری مستمر پرونده در سامانهها
-
شناخت دقیق قانون مالیاتهای مستقیم و دستورالعملها
بیشتر بدانید:مالیات بر ارزش افزوده رستوران و کافی شاپ ها 1403
جمعبندی
دادرسی مالیاتی، ابزاری قانونی و ضروری برای دفاع از حقوق مودیان است. شناخت دقیق مراحل، مراجع رسیدگی، نحوه ثبت اعتراض و استفاده از مشاوره تخصصی، نقش بسزایی در موفقیت این فرآیند دارد. چه مودی جزء باشید و چه کسبوکار بزرگ، اطلاع از این مسیر میتواند از تحمیل هزینههای غیرمنطقی مالیاتی جلوگیری کند.
اگر در هر مرحله از دادرسی مالیاتی نیاز به راهنمایی تخصصی دارید، کارشناسان حقوقی و مالیاتی ما در اصفهان آمادهاند تا با تجربه و دانش خود، شما را در این مسیر همراهی کنند.
📞 برای دریافت مشاوره تلفنی و حضوری با ما تماس بگیرید:
شعبه میر اصفهان
☎️ 031-36624402
📱 0913-5649700
شعبه فدک اصفهان
☎️ 031-45839060
📱 0913-5881991
