در این مقاله به بررسی قوانین مالیات بر ارث پرداخته میشود. اگر بعد از درگذشت شخصی، مالی از وی به وارثان برسد این دارایی مشمول پرداخت مالیات میباشد. این نوع مالیات جزء گروه مالیاتهای مستقیم و از نوع مالیات بر دارایی است. همانطور که می دانید مالیات بر ارث در طبقه بندی مالیات در ایران جز مالیات بر دارایی که زیر مجموعه مالیات مستقیم است قراردارد. مطابق ماده ۸۶ قانون مدنی، ارث به موت حقیقی یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا میکند. بنابراین فرایند انتقال قهری دارایی متوفی به وراث، بعد از پرداخت بدهیها به پایان میرسد.
مطابق قانون مالیات مستقیم تمام افراد حقیقی و حقوقی از درآمدی که کسب میکنند باید مبلغی را بهعنوان مالیات پرداخت کنند. ارث نیز به عنوان یکی از مصادیق درآمد مطرح میشود و تمام افرادی که ارث میبرند باید مبلغی از آن را به عنوان مالیات به ارث به خزانه دولت واریز کنند.
پرداخت مالیات بر ارث اجباری است و قبل از پرداخت آن امکان فروش یا انتقال اموال به دیگری وجود ندارد. با این حساب لازم است وراث با دریافت مفاصا حساب، سند تک برگی اموال را به نام خود کنند تا بتوانند اموال را بفروشند.
موسسه حسابداری پدیده حساب به منظور رفع نیازهای حسابداری و مدیریتی شرکت ها، موسسات، کارخانجات و ارتقاء سطح کیفی اطلاعات مالی و سیستم های مدیریتی و کمک به ایجاد انضباط مالی در بخش های عمومی، خصوصی و … ، فعالیت های حرفه ای خود در زمینه موسسه حسابداری در اصفهان ، خدمات مشاوره امور مالی و مالیاتی ، سامانه مودیان در اصفهان و … را با بهره گیری از كادری مجرب و نیروهای متخصص با اتكاء به سال ها تجربه جهت خدمت رسانی هر چه بهتر در اصفهان آغاز نمود و فعالیت خود را در این استان بسط داده است.

وراث
بر اساس ماده 18 قانون مالیات بر ارث و همچنین ماده 862 قانون مدنی تمامی افراد و بستگان شخص متوفی در سه طبقه قرار میگیرند:
- طبقه اول: پدر، مادر، همسر، فرزند و نوه
- طبقه دوم: پدربزرگ و اولیای او، مادربزرگ و اولیای او، خواهر، برادر، خواهرزاده و برادرزاده
- طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندان آنها
ماترک متوفی بین بازماندگان هر طبقه (به ترتیب طبقات از بالا به پایین) تقسیم میشود؛ در واقع اگر در هر طبقه حتی یک نفر از وراث در قید حیات باشد، هیچ ارثی به بازماندگان سایر طبقات تعلق نمیگیرد.
تفاوت ارث و ماترک
ماترک یعنی چیزی که جزو داراییهای متوفی اعم از منقول و غیرمنقول تا قبل از تصفیه دیون وی میباشد اما سهمالارث هر آنچه از اموال منقول و غیرمنقول است که بعد از تصفیه دیون، متعلق به وراث باشد.
میزان مالیات بر ارث در قانون قدیم
- میزان مالیات برارثی که از پدر، مادر، زن، شوهر، فرزند و نوه به فرد میرسد، ۳۵ درصد ارزش ماترک است.
- مالیات برارثی که از پدربزرگ، مادربزرگ، برادر، خواهر یا فرزندان به فرد میرسد ۴۵ درصد ارزش ماترک است.
- مالیاتی برارثی که به عمو، عمه، دایی و خاله میرسد ۶۵ درصد است.
میزان مالیات بر ارث در قانون جدید
مطابق قانون هر کدام از اموال منقول و غیر منقولی که از وراث به جا میماند نرخ مالیات متفاوتی دارند.
موارد زیر مبلغ مالیات ارث است.
- موجودی حساب بانکی به میزان ۳ درصد
- مالیاتمتعلقه به املاک مسکونی ۵/۷ درصد
- مالیاتمتعلقه به املاک تجاری و مغازه ۳ درصد
- مالیات املاک اداری ۳ درصد
- مالیات سهام بورسی ۵/۷ درصد
- مالیات اوراق مشارکت ۳ درصد
- به سایر اموال به جز مواردی که نام بردیم، ۱۰ درصد مالیات تعلق میگیرد.

معافیت های مالیات بر ارث
طبق ماده 24 قانون اصلاح مالیات های مستقیم، قسمتی از دارایی متوفی مشمول معافیت مالیاتی است و نیاز به پرداخت مالیات برای آنها نیست. برخی از موارد معافیت مالیات بر ارث عبارت اند از:
- اثاث منزل محل سکونت متوفی
- دارایی شهیدان انقلاب در صورتی که دارای وراث طبقه اول و دوم باشد.
- مبالغ مرخصی استحقاقی که مورد استفاده قرار نگرفته باشد.
- وجوه مرتبط با ضرر و زیان اخراج
- انواع بیمهها و یا پرداختیها توسط کارفرما یا بیمه مانند بیمه زندگی و عمر
- دیه و جبران زیان فوت
- مبالغ بازنشستگی
- وظیفه و امتیازات پایان خدمت
- بازخرید خدمت
- بخشی از اموال متوفی که طبق قانون سلب مالکیت شده و یا مالکیت آن بلاعوض در اختیار شخص دیگری قرار گرفته باشد
- اموال مورد وقف
- حبس و نذر برای سازمان، نهادها و دستگاههای دولتی
محاسبه مالیات بر ارث با ارزش روز داراییها
ملاک محاسبه و مطالبه مالیات بر ارث، ارزش ثروت و ماترک متوفی در زمان انتقال به وراث خواهد بود.
چند تذکر مهم قوانین مالیات بر ارث :
مالیات ورثه ای املاک مسکونی بر اساس ارزش معاملاتی آن محاسبه میشود. به طور خلاصه ارزش معاملاتی املاک، دفترچهای است که سالانه از طرف سازمان امور مالیاتی کشور منتشر میشود. در دفترچه ارزش معاملاتی، قیمت املاک مناطق مختلف تهران و شهرستانها تعیین شده است. قیمتهای مندرج در دفترچه ارزش معاملاتی به مراتب از قیمت واقعی املاک کمتر است.
مالیات ورثه املاک تجاری و اداری بر اساس ارزش روز (ارزش واقعی) محاسبه میگردد.
مالیات ورثه باغ، املاک زراعی و اراضی بایر، مشابه املاک مسکونی بر اساس ارزش معاملاتی آنها محاسبه میشود.
نرخ مالیات ورثه سایر وسایل نقلیه موتوری زمینی، هوایی و دریایی نیز دقیقاً مشابه خودرو میباشد.

شیوه پرداخت مالیات بر ارث
اگر شخص قبل از سال 1395 فوت کرده باشد: ابتدا باید نسبت به تشکیل پرونده مالیاتی و دریافت گواهی مالیاتی اقدام شده و پس از آن برای دریافت گواهی حصر وراثت به شورای حل اختلاف مراجعه شود.
اگر شخص بعد از سال 1395 فوت کرده باشد: ابتدا از شورای حل اختلاف گواهی حصر وراثت دریافت شده و سپس نسبت به پرداخت مالیات اقدام می شود.
وراث به مدت یک سال از تاریخ فوت متوفی، باید اظهارنامه مالیات بر ارث حاوی کلیه ماترک با تعیین ارزش روز زمان فوت و تصریح مطالبات و بدهی ها، به اداره دارایی محل سکونت متوفی ارائه دهند.
اظهارنامه مالیات بر ارث
وراث موظفند در قالب فرم مخصوص سازمان امور مالیاتی، لیست کلیه ماترک متوفی را شرح دهند. همچنین بدهیهای متوفی و ارزش کلیه اموال و داراییهای متوفی در تاریخ فوت، باید در این لیست بیان شود.
به فرم مذکور اظهارنامه مالیات بر ارث گفته میشود. وراث از تاریخ فوت به مدت یک سال فرصت دارند تا اظهارنامه مالیاتی خود را به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند. در قانون جدید چنانچه وراث تا مهلت تعیین شده اظهارنامه خود را تسلیم نکنند، به صورت رسمی جریمهای شامل حالشان نمیشود.
اما هزینههای کفن و دفن و همچنین بدهیهای متوفی از شمول معافیت خارج خواهد شد. چنانچه تاریخ فوت در سال 1394 یا قبل از آن باشد، عدم تسلیم اظهارنامه ظرف 6 ماه از تاریخ فوت، مشمول جریمهای معادل 10% مالیات متعلقه خواهد بود.
کلام آخر قوانین مالیات بر ارث
وراث باید با قوانین مالیات بر ارث آشنایی داشته باشند، اطلاعاتی درباره نحوه محاسبه مالیات متناسب با سهم ارث و توجه به طبقه وراث داشته باشند؛ در نهایت نسبت به پرداخت مالیات ارث اقدام کنند.
پرداخت مالیات بر ارث یک مسئله ضروری و حیاتی به حساب می آید که عدم پرداخت آن باعث می شود سند اموال متوفی به وراث تعلق نگیرد. بنابراین آگاهی کامل از قوانین مربوط به این مسئله و رعایت همه نکات قانونی در این خصوص بسیار ضروری است.
خدمات پدیده حساب
- امور مالیاتی
- امور حسابرسی
- امور ثبتی
- امور حسابداری
- نیروی انسانی
- اعزام نیرو
- وکالت اداری
- تامین اجتماعی
آخرین اخبار و مقالات

اخبار
آخرین اخبار پدیده حساب

ویدئو های آموزشی
آموزش های متنوع حسابداری

مقالات
مقالات مرتبط با حسابداری
مشاوره رایگان
در صورت نیاز به مشاوره رایگان فقط کافیست شماره تماستان را در فیلد زیر وارد کنید. همکاران ما در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.
لینک های مرتبط
- قوانین اداره مالیات
- استاندارد های حسابرسی
- دانلود نرم افزار پارسیان
مطالب مرتبط
خدمات پدیده حساب
- امور مالیاتی
- امور حسابرسی
- امور ثبتی
- امور حسابداری
- نیروی انسانی
- اعزام نیرو
- وکالت اداری
- تامین اجتماعی
مشاوره رایگان
در صورت نیاز به مشاوره رایگان فقط کافیست شماره تماستان را در فیلد زیر وارد کنید. همکاران ما در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.
لینک های مرتبط
- قوانین اداره مالیات
- استاندارد های حسابرسی
- دانلود نرم افزار پارسیان