حسابداری ارزی چیست؟

حسابداران و مدیران مالی در صورت فعالیت در شرکتی که در زمینه معاملات ارزی کار می کند، با چالش های حسابداری ارزی منحصر به فردی روبرو می شوند. . به معاملاتی که بین شرکت های داخلی و خارجی انجام می شود، معاملات ارزی گفته می شود و این معاملات مستلزم است که واحد مالی تجاری به پول گزارشگری یا واحد پول ایران (ريال) تبدیل شود.هنگام حسابداری ارزی باید به نحوه حسابداری وجوه ارزی، حسابداری نرخ مبادله ای در پایان سال، حسابداری فروش ارز حاصل از صادرات و مواردی از این دست توجه ویژه ای داشت.

مهمترین چیزی که حسابداری ارزی را تحت تأثیر قرار می دهد و مانع کار حسابدار می شود، نوسانات مربوط به قیمت ارز است.فرض کنید که در ابتدای سال 10000 دلار برای یک تراکنش دریافت می کنید و یک سند حسابداری برای آن وارد می کنید. در پایان سال مالی این نسبت بیش از دو برابر خواهد شد. حال باید سود شرکت را بر اساس ارزش ریالی معامله مورد نظر در زمان انجام معامله و بر اساس نرخ ارز در پایان سال مالی محاسبه کنید.

حسابداری ارزی چیست

واحد پول گزارشگری در حسابداری ارزی چیست؟

طبق استاندارد حسابداری شماره 16 که در محاسبات ارزی بسیار مفید است، واحد پول گزارشگری واحد پولی است که در صورتهای مالی شرکت استفاده می شود. البته در ایران که واحد پول ملی ریال است، در صورت های مالی باید از ریال به عنوان پول گزارشگری استفاده شود. در مقابل واحد پول گزارشگری ما می‌توانیم ارز را نیز به خوبی تعریف کنیم. در واقع به هر نوع واحد پولی غیر از پول گزارشگری، ارز گفته می شود.

چه تفاوتی بین واحد پول گزارشگری و واحد پول عملیاتی وجود دارد؟

یکی از مواردی که هنگام ثبت حساب ارزی در دفاتر باید در نظر گرفته شود، تفاوت بین واحد پول گزارشگری و واحد پول عملیاتی است. صورت های مالی که گزارش‌های اساسی واحد حسابداری هستند بر اساس واحد پول گزارشگری تهیه می‌شوند. محیط اقتصادی محل اصلی فعالیت واحد تجاری به طور معمول محیطی است که بخش عمده وجه نقد واحد تجاری در آنجا ایجاد و مصرف می‌شود. برای تعیین واحد پول عملیاتی باید عوامل زیر را بسنجیم:

  • واحد پولی که قیمت فروش کالاها و خدمات عمدتاً با آن تعیین و تسویه می‌شود.
  • واحد پولی که بخش عمده‌ای از دستمزد و مواد با آن تهیه و تسویه می‌شود.

به عنوان مثال، اگر شرکت شما یک دفتر خارجی در ترکیه دارد، واحد پول عملیاتی شما لیر و پول گزارشگری شما ریال ایران است.

تسعیر ارز در حسابداری چیست؟

تسعیر ارز که با نام دیگر تبدیل واحد پولی نیز شناخته می شود از مهم ترین مفاهیم و تعاریف اقتصادی است.

حسابداری ارزی به شما این امکان را می‌دهد که تأثیر تغییرات نرخ ارز را بر تراکنش‌های مالی بررسی کنید و آن‌ها را به‌عنوان استاندارد در صورت‌های مالی خود اعمال کنید. در پایان هر سال مالی، سرمایه گذاری های ارزی به نرخ روز محاسبه می شود که تعدیل آن را تسعیر ارز می نامند.

بیشتر بخوانید مقاله حسابداری ارزی چیست؟ : خدمات حسابداری در اصفهان

سود و زیان تسعیر ارز چیست؟

سود و زیان تسعیر ارز در واقع سود و زیانی است که در اثر نوسانات نرخ ارز به شما وارد می شود. در واقع مابه التفاوت ریالی میزان طلب یا بدهی ارزی شما سود و زیان تسعیر ارز را شامل می شوند.

نحوه محاسبه سود و زیان حسابداری تسعیر ارز

در صورتی که مابه التفاوت ریالی طلب ارزی مثبت باشد به معنی سود ناشی از تسعیر ارز و در صورتی که این عدد منفی باشد به معنی زیان ناشی از تسعیر نرخ ارز است.

به عبارت ساده تر، اگر نرخ دلار در روز تسویه بدهی ارزی بالاتر از نرخ مبادله در زمان معامله باشد، سود حاصل می شود که به عنوان سود حاصل از حساب تسعیری گفته میشود.

اگر نرخ مبادله دلار در زمان تسویه مالی کمتر از نرخ مبادله در زمان معامله باشد، سازمان متحمل زیان می شود که به عنوان ضرر تغییر نوع نامیده می شود .

نرخ تسعیر ارز

برای ثبت حسابداری تسعیر ارزی در پایان سال یا محاسبه سود و زیان تسعیر ارزی، اولین قدم تعیین نرخ تسعیر ارز است. نرخ تسعیر ارز در واقع نرخ تبدیل دو ارز است. در مورد نرخ تسعیر ارز با دو نوع نرخ تسعیر مواجه هستیم: نرخ مستقیم و نرخ غیرمستقیم. نرخ مستقیم به تعداد واحد از پول داخلی گفته می شود که باید برای دریافت یک واحد از پول خارجی پرداخت کنیم. نرخ غیرمستقیم نیز به تعداد واحد پول خارجی که باید برای به دست آوردن یک واحد از پول داخلی مبادله شود اشاره دارد.

نرخ ارز، همانطور که در استانداردهای حسابداری تعریف شده است، نرخ تبدیل دو واحد پولی به یکدیگر است که در فرآیند تسعیر ارزی استفاده می شود.  مثلاً وقتی دلار یا لیر را به ریال ایران تبدیل می کنیم، ریال ایران را به دلار یا لیر تبدیل می کنیم و حتی وقتی دو ارز خارجی را به یکدیگر تبدیل می کنیم (مثلاً وقتی لیر را به دلار تبدیل می کنیم).

برای بدست آوردن نرخ تسعیر ارز، توصیه استاندارد حسابداری ۱۶ استفاده از نرخ ارز موجود است. با این حال هیچ منبع رسمی نرخ ارز را اعلام نمی کند. به نظر ما، معتبرترین منبعی که می توانید برای اطلاع از نرخ ارز استفاده کنید، سامانه سنا ریت است. اما همانطور که در سال گذشته دیده‌ایم، در روزهای خاصی از سال شوک‌هایی در بازار وجود دارد که باعث نوسانات شدید و موقت قیمت‌ها می‌شود. در این موارد می توانید از میانگین نرخ ماهانه استفاده کنید. توجه داشته باشید که هنگام استفاده از میانگین های ماهانه، باید به یاد داشته باشید که یکنواختی روش را ثابت نگه دارید و از میانگین نرخ های ماهانه برای تمام روزهای سال استفاده کنید.

بیشتر بخوانید مقاله حسابداری ارزی چیست؟ : خدمات مشاوره مالیاتی در اصفهان

حسابداری ارزی چگونه انجام می شود؟

برای یادگیری نحوه ثبت اسناد حسابداری ارزی در دفاتر و حتی معاملات ارزی، باید بر معاملات ارزی مسلط باشید. معامله تسعیر ارز زمانی شروع می شود که ما با استفاده از ارز مبادله ای انجام دهیم. مثلاً فروش در خارج از کشور یا خرید مواد و کالا از خارج. اگر شرکتی را با ارزهای مختلف مبادله می کند، بهتر است تمامی این ارزها را به صورت جداگانه در سیستم حسابداری خود تعریف کند.

هنگامی که هر یک از این ارزها را تعریف کردیم و تعداد معاملات انجام شده با هر یک از آنها را مشخص کردیم، باید موجودی هر یک از آنها را به واحد پول گزارشگری خود تبدیل کنیم. محاسبه سود و زیان حاصل از مبادلات ارزی کار سختی نیست. به سادگی موجودی ارز خود را در نرخ مبادله ضرب کنید تا موجودی خود را بر اساس ارز گزارش شده بدست آورید. یکی دیگر از مشکلات دشوارتر و مهم تر، تفاوت در تسعیر ارز است.

تفاوت ناشی از تسعیر میزان معینی از یک ارز به واحد پول گزارشگری با نرخ‌های تسعیر متفاوت. برای مثال ممکن است شما به عنوان حسابدار یک شرکت صادراتی برای ثبت حسابداری فروش ارز حاصل از صادرات، در ابتدای سال پس از تسعیر یک میلیون دلار با نرخ ۲۸ هزار تومان به مانده ۲۸۰ میلیارد ریال برسید و در پایان سال به دلیل تغییر نرخ ارز به ۳۰ هزار تومان، مانده ریالی شما به ۳۰۰ میلیارد ریال افزایش پیدا می‌کند. به تفاوت بین این دو مبلغ، تفاوت تسعیر گفته می‌شود.

حسابداران باید تفاوت تسعیر ارز را مستند کرده و در صورت سود و زیان تسعیر ارز ثبت کنند (بر اساس افزایش یا کاهش نرخ ارز).

بیشتر بخوانید مقاله حسابداری ارزی چیست؟ : اصل اهمیت در حسابداری | مفاهیم حسابداری 

اقلام پولی و اقلام غیر پولی در ثبت حسابداری تسعیر ارز

برای ثبت حسابداری ارزی باید بدانیم که  چه مواردی و چه مواردی شامل  نمی شود. برای اقلام پولی اجازه تسعیر داریم اما برای اقلام غیر پولی اجازه تسعیر نداریم.

اقلام پولی، وجه نقد و دارایی‌ها و بدهی‌هایی هستند که باید در ازای مقدار ثابت یا قابل تعیین وجه نقد دریافت یا پرداخت شوند. به عنوان مثال، پیش پرداخت ها، حساب های پرداختنی به ارز، بدهکاران به ارز خارجی، موجودی حساب های ارزی ما در بانک های مختلف، وجوه ارزی که در شرکت
نگهداری می کنیم .

بنابراین، در حوزه حسابداری ارزی، اقلام غیر پولی شامل مواردی مانند موجودی که قابل تسعیر نیست. معنی آن چیست؟ به عنوان مثال اگر محصولی را از کشور دیگری خریداری کرده اید و پس از مدتی نرخ ارز تغییر کرده است، موجودی کالای شما مشمول تسعیر نخواهد شد.

نرم افزار حسابداری چند ارزی

شرکت‌هایی هستند که باید از ارزهای مختلف برای کار خود استفاده و مدیریت کنند و معاملات آنها در سطح بین‌المللی انجام شود . همچنین سرمایه گذارانی هستند که به همین ترتیب باید معاملات خود را با ارز های مختلف انجام دهند. این شرکت ها و افراد باید از نرم افزار های حسابداری چند ارزی برای پیش بردن کار خود استفاده نمایند.  در واقع، نرم افزار حسابداری چند ارزی برای از بین بردن دردسر مبادله ارزهای مختلف و تبدیل آن ارزها به ارزهای دیگر استفاده می شود .

بنابراین با استفاده از نرم افزار حسابداری چند ارزی می توانید به راحتی ارزهای مختلف شرکت خود را ثبت و بررسی کنید . با نرم افزار حسابداری چند ارزی، نرخ ارز را فوراً در اختیار دارید و نیازی به استعلام سود و زیان نرخ ارز ندارید .

چرا از نرم افزار حسابداری ارزی استفاده کنیم

همانطور که قبلاً گفتیم، بهتر است از نرم افزار حسابداری چند ارزی برای استفاده از ارزهای مختلف استفاده کنید و به راحتی آنها را به ارزهای دیگر تبدیل کنید.  برای کنترل این ارزها به نرم افزار حسابداری چند ارزی نیاز دارید.به خصوص با توجه به نوسانات نرخ ارز امروزه، ارزهای مختلف باید همیشه تحت کنترل باشند و بنابراین نرم افزار حسابداری چند ارزی می تواند نقش بسیار موثری داشته باشد.

بیشتر بخوانید مقاله حسابداری ارزی چیست؟ : امور حسابرسی در اصفهان

خدمات پدیده حساب

  • امور مالیاتی
  • امور حسابرسی
  • امور ثبتی
  • امور حسابداری
  • نیروی انسانی
  • اعزام نیرو
  • وکالت اداری
  • تامین اجتماعی

آخرین اخبار و مقالات

اخبار

آخرین اخبار پدیده حساب

ویدئو های آموزشی

آموزش های متنوع حسابداری

مقالات

مقالات مرتبط با حسابداری

مشاوره رایگان

در صورت نیاز به مشاوره رایگان فقط کافیست شماره تماستان را در فیلد زیر وارد کنید. همکاران ما در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.

لینک های مرتبط

  • قوانین اداره مالیات
  • استاندارد های حسابرسی
  • دانلود نرم افزار پارسیان

مطالب مرتبط

خدمات پدیده حساب

  • امور مالیاتی
  • امور حسابرسی
  • امور ثبتی
  • امور حسابداری
  • نیروی انسانی
  • اعزام نیرو
  • وکالت اداری
  • تامین اجتماعی

مشاوره رایگان

در صورت نیاز به مشاوره رایگان فقط کافیست شماره تماستان را در فیلد زیر وارد کنید. همکاران ما در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.

لینک های مرتبط

  • قوانین اداره مالیات
  • استاندارد های حسابرسی
  • دانلود نرم افزار پارسیان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
شما برای ادامه باید با شرایط موافقت کنید

فهرست
پشتیبانی آنلاین